تاریخ: ۲۶ اسفند ۱۳۹۷ ، ساعت ۱۱:۴۴
بازدید: ۲۴۷
کد خبر: ۳۱۰۲۲
سرویس خبر : اقتصاد و تجارت

یک هفته با بورس کالا

می متالز - در هفته گذشته رویدادها و اظهار نظرهای مهمی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که "معاملات آپشن به ایفای تعهدات صادرکنندگان زعفران کمک می کند"،"مزایای سیاست قیمت تضمینی برای کشاورزان و دولت"،"ثبت شفاف آمار، رسالت بورس کالاست" و "ثبات بازارها با عرضه کامل کالاهای اساسی در بورس کالا" از مهم ترین عناوین خبری بود.
یک هفته با بورس کالا

به گزارش می متالز، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است، معاملات آپشن (اختیار معامله) یک ابزار چند وجهی برای پوشش ریسک تولیدکنندگان، بیمه قیمت و ایفای تعهدات صادراتی است به طوریکه کارکردهای این معاملات در بخش تجاری، شرایطی را فراهم می سازد که تعهدات خارج از کشور در حوزه صادرات به نحو مطلوب پاسخ داده شود.

محمدرضا پورابراهیمی اظهار کرد: به کارگیری ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی و آپشن زعفران در بورس کالا، هم به افزایش قدرت تولیدکنندگان کمک می کند و هم در بخش تجاری شرایطی را فراهم می سازد که تعهدات خارج از کشور در حوزه صادرات به نحو مطلوب پاسخ داده شود.

وی اظهار کرد: می توان گفت راه اندازی این معاملات در بورس کالا روی محصول صادراتی زعفران یک اتفاق حائز اهمیت و مثبت است که به ایجاد تعادل قیمت ها در بازار این محصول کمک می کند. بطوریکه راه اندازی این ابزار در بازار مشتقه بورس کالا بخشی از نوسانات را پوشش داده و کاهش نوسانات قیمتی را به همراه دارد تا قیمت محصول بیمه شود.

 

مزایای سیاست قیمت تضمینی برای کشاورزان و دولت

مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: اگر سیاست قیمت تضمینی براساس ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی، درست و کامل اجرا شود هم کشاورز منتفع می شوند و هم هزینه‌های دولت با توجه به رشد قیمت‌های موجود در بازار کاهش پیدا می‌کند.

حامد سلطانی‌نژاد در رابطه با چالش‌های موجود که به التهاب قیمتی در بازار محصولات کشاورزی و مواد غذایی منجر شده است، گفت: در این رابطه سه چالش اصلی وجود دارد. چالش نخست به اجرای طرح قیمت تضمینی بازمی‌گردد،اگر این سیاست، درست و کامل اجرا می‌شد در این شرایط هم کشاورز منتفع می‌شد و هم هزینه‌های دولت با توجه به رشد قیمت‌های موجود در بازار کاهش پیدا می‌کرد و پتانسیل بالاتری برای تولید در بخش کشاورزی و دامپروری ایجاد می‌شد.

وی اضافه کرد: چالش بعدی به کالاهای وارداتی در بخش کشاورزی مربوط است، به این دلیل که مدل سنتی حاکم بر آن جوابگوی نیازهای روز بازار نیست و البته این فضای سنتی به سمت بازارهای مدرن حرکت نمی‌کند که این واقعیت به یک چالش در بازار بدل شده و خروجی آن تاکنون ناکارآیی این بازار بوده است.

مدیرعامل بورس کالا چالش سوم را ساختار حاکم بر بخش کشاورزی عنوان کرد که بخش مهمی از آن به خرده مالکی بودن این بازار بازمی‌گردد. سلطانی‌نژاد گفت: البته تجربه قیمت تضمینی نشان داد که در بورس کالا می‌توان با معرفی معاملاتی همچون گواهی سپرده کالایی، از این چالش گذر کرد.

 

فضای رقابتی و شفاف، ماحصل عرضه محصولات در بورس کالا

نائب رئیس ‌اتاق ‌بازرگانی ایران گفت: در بورس‌کالا ارتباط دوسویه میان خریداران و فروشندگان وجود دارد و سازوکار مبتنی بر مکانیزم عرضه و تقاضا، موجبات کشف قیمت رقابتی را فراهم می کند و از سوی دیگر شفافیت در روند دادوستدها حاصل می شود.

حسین سلاح‌ ورزی با اشاره به اینکه کارکرد بورس‌کالا ایجاد ارتباط اصولی و سازنده بین خریدار و فروشنده است که این امر در سیستم سنتی وجود ندارد، گفت: در بورس‌کالا این ارتباط دوسویه وجود دارد و سازوکار مبتنی بر مکانیزم عرضه و تقاضا موجبات کشف قیمت به صورت رقابتی می‌شود و از سوی دیگر شفافیت را ایجاد می‌کند و ضد فساد است.

این فعال بخش‌خصوصی افزود: تجربه بورس کالا در ایران نیز بسیار مثبت بوده و در بخش‌های فلزات، محصولات پتروشیمی و کشاورزی باعث تنظیم و تعادل بازار شده است، همچنین در این بازار صنایع پایین دستی نیز می‌توانند مواد اولیه خود را تامین کنند.

 

ساز ناکوک اقتصاد با قیمت گذاری دستوری/ثبت شفاف آمار، رسالت بورس کالاست

نخستین مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران معتقد است، بورس کالا طی این سال‌ها به عنوان بستری برای مبادله کالاها در بهبود اوضاع اقتصادی مؤثر بوده است؛ به طوری که از مهمترین اثرات این بازار، شفاف‌سازی اقتصاد است.

علی رحمانی با بیان اینکه اقتصاد ایران دچار برخی عدم تعادل‌ها و دخالت‌های ناموفق است، گفت: هرچند دولت مجاز به مداخله موردی در بازار است اما همین دخالت را باید با هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی دقیق و ابزار کارآمد انجام دهد و اگر چنین الزاماتی و در واقع اصول اقتصادی رعایت نشود، نباید از نهادهایی نظیر بورس کالا انتظار معجزه داشته باشیم. با همه این تفاسیر باید عنوان کرد که موفقیت و کارایی ۱۰۰ درصدی بورس کالا در گرو فراهم بودن بسترهای قانونی و علمی و اقتصادی است و اگر برای مثال شاهد قیمت گذاری نادرست در بازار یک محصول باشیم، نباید از بورس کالا که برای عملیاتی کردن اقتصاد رقابتی و واقعی ایجاد شده است، توقع غیر منطقی داشت.

وی با بیان اینکه منتقد دخالت دستوری است، اظهار کرد: بورس کالا یکی از بازارهایی است که خریدار و فروشنده یکدیگر را پیدا می‌کنند و عرضه و تقاضا به‌صورت شفاف صورت می‌گیرد. اما اگر قرار باشد محصول در بورس با دلار ۴۲۰۰ تومانی معامله شود اما در بازار با قیمت روز عرضه شود، مشخص است که خودمان به رشد تقاضا در بورس دامن زده‌ایم. در اینجا اگر معاملات یک محصول در بورس کالا انجام نشود که دیگر آمار شفافی هم به دست نمی‌آید و مشخص نیست چه به روز بازارها می‌آید. به این ترتیب هر نوع اقدام دستوری اگر بدون سنجش دقیق یک بازار رقم بخورد، تبعات سنگینی برای اقتصاد از جمله بروز رانت و دلالی دارد.

 

دایره شمول عرضه محصولات در بورس کالا افزایش یابد

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در فضایی که برای عرضه کالاها در سطح جامعه نیاز به یک سازوکار شفاف و رقابتی داریم، بورس کالای ایران مناسب ترین جایگاهی است که می تواند کالاهای مورد نیاز فعالان صنعت چه در حوزه مواد اولیه واحدهای تولیدی و چه کالاهای واسطه ای و نهایی را در یک فضای عادلانه، رقابتی، بدون تبعیض و شفاف عرضه کند که این ویژگی ها از توزیع هرگونه رانت و ویژه خواری در جامعه جلوگیری می کند.

علی اکبر کریمی افزود: تجربه فعالیت چندساله بورس کالا نشان داده است که ساز و کار این بازار به دلیل اثرات مثبتی که برای اقتصاد دارد، باید بیش از گذشته تقویت شده و توسعه پیدا کند به طوریکه دایره شمول عرضه محصولات مختلف در این بستر افزایش یابد که امیدواریم این سازوکار بتواند جای روش های سنتی برای توزیع کالاها را که ایرادات زیادی به آن وارد است، بگیرد.

به گفته این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با توجه به مزیت های بورس کالا برای اقتصاد، باید تلاشم کنیم تا اهداف این بازار برای ایجاد شفافیت در چرخه خرید و فروش توزیع کالاها در جامعه دارد، محقق شود.

 

ثبات بازارها با عرضه کامل کالاهای اساسی در بورس کالا

عزت الله یوسفیان ملا با اشاره به نوسانات شدید قیمت کالاهای اساسی گفت: دیگر استفاده از سازوکارهای سنتی، نرخ گذاری دستوری و بعد، تلاش برای رعایت قیمت های دستوری در اقتصاد جواب نمی دهد و باید به سراغ استفاده از ابزارهای مالی برای دادن اطمینان و پوشش ریسک فعالان اقتصادی برویم؛ همان موضوعی که در ماده ۳۲ قانون برنامه ششم توسعه در خصوص استفاده از ابزارهای مالی بورس کالا آمده است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه حل بخشی از مشکلات فعالان اقتصادی و صنایع به خصوص در حوزه کشاورزی در ماده ۳۲ برنامه ششم توسعه پیش بینی شده که با اجرای آن اطمینان خاطری برای آینده فعالیت های اقتصادی ایجاد می شود، گفت: در این ماده مقرر شده است که تنظیم بازار محصولات کشاورزی و اساسی با استفاده از ابزارهای موجود در بازار سرمایه و بورس کالا صورت بگیرد. به طوریکه دولت به جای استفاده از روش های سنتی مثل نگهداری انبار برای کنترل بازار، از قراردادهای بلندمدت و مکانیسم های بازاری استفاده کند. ضمن اینکه این اجازه به نهادهای تنظیم گر بازار داده شده تا از ابزارهای بورسی مانند فروش بلندمدت محصولات برای مدیریت بازار استفاده کنند.

به گفته این نماینده مجلس در صورت تحقق این اتفاق و کنار رفتن روش های سنتی برای تنظیم بازارها، مشکلاتی همچون نوسانات غیرمعمول قیمت کالاهای اساسی و تحمیل بار مالی سنگین به دولت برای تنظیم بازارها مرتفع خواهد شد و با توجه به بهره گیری بیشتر از بورس کالا، شفافیت و اطمینان خاطر جای فساد و رانت را در جامعه می گیرد.

 

طرح قیمت تضمینی جایگزین خرید تضمینی شود/ پرداخت سریع مطالبات کشاورزان از مسیر بورس کالا

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس گفت: با ارایه ذرت در بورس کالا در سال جاری دو مزیت شفافیت و سرعت در پرداخت مطالبات کشاورزان به نحو کارشناسی شده ای عملیاتی شد. 

علی اکبری با بیان اینکه دولت منابع کافی برای خرید محصولات کشاورزی در قالب سیاست خرید تضمینی را در اختیار ندارد، افزود: اجرای سیاست قیمت تضمینی ذرت به کمک بورس کالا و جایگزینی آن با سیاست خرید تضمینی این امکان را فراهم می کند تا کشاورزان به موقع و در مدت زمان کوتاه مطالبات خود را دریافت کنند. ضمن اینکه در بورس چنانچه ذرت به قیمت بالاتری نسبت به قیمت تعیین شده معامله شد، به نفع تولیدکننده است و اگر به قیمت پایین تری مورد معامله قرار گرفت، دولت متعهد است مابه التفاوت آن را به کشاورز بپردازد. 

وی با بیان اینکه اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس کالا می تواند بورس را به مرجع اصلی انجام معاملات محصولات کشاورزی تبدیل کند، گفت: با توجه به نظارت های دقیقی که در بورس کالا اعمال می شود، شاهد شفافیت در معاملات و تعیین قیمت واقعی هستیم که این موضوع هم به نفع کشاورز و هم به نفع خریدار است.

 

رشد عرضه ها در بورس کالا، نویدبخش آرامش بازار آلومینیوم

یک کارشناس بازار آلومینیوم گفت: در حال حاضر شاهد بهبود شرایط بازار آلومینیوم به دلیل حضور همزمان عرضه کنندگان آلومینیوم در بورس کالا هستیم به طوریکه با حضور این شرکت ها و افزایش عرضه ها، التهاب های اخیر روبه پایان است.

سامان کثیری با بیان اینکه افزایش عرضه های شرکت های آلومینیومی در بورس، قطعا نوید بخش بهبود شرایط قیمتی و تامین نیاز مناسب واحدهای پایین دستی است ،گفت: متاسفانه عرضه های شرکت هرمزال به دلیل توقف تولیدات آن از مدار خارج شده بود و از سوی دیگر شرکت المهدی نیز طی ماه های اخیر عرضه ای در بورس نداشت. بنابراین تنها عرضه کننده آلومینیوم در مدت اخیر شرکت ایرالکو بود اما خوشبختانه این وضعیت تغییر کرده و عرضه های آلومینیوم در بورس در حال افزایش است.

وی به اقدامات مثبتی که اخیرا رخ داده اشاره کرد و گفت: افزایش عرضه ها در بورس کالا باعث کاهش قیمت آلومینیوم شده است که به طوریکه با بررسی چند عرضه اخیر آلومینیوم متوجه می شویم نرخ این محصول بیشتر از قیمت دلار و یا نرخ های جهانی، تحت تاثیر تقاضا بوده است که با عرضه های جدیدی که امیدواریم در بورس کالا محقق شود شرایط بازار آلومینیوم بهبود می یابد و التهابات به کلی از بین می رود.

عناوین برگزیده