سازمان زمین‌شناسی ایران یکی از پیشروترین سازمان‌های زمین‌شناسی منطقه خاورمیانه است

به گزارش می‌متالز، به گفته مهندس رضا جدیدی، تهیه نقشه کلینماتیک دنیا، نقشه زمین‌شناسی خاورمیانه و نقشه تکتونیک خاورمیانه و نقشه سایزموتکتونیک خاورمیانه، نقشه متالوژنی خاورمیانه، نقشه زمین‌شناسی غرب آسیا و نقشه تکتونیک افغانستان و پاکستان را از دیگر اقدامات بین‌المللی ایران در حوزه زمین‌شناسی دانست.

وی به عضویت این سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور ایران در مجامع تخصصی دنیا اشاره کرد و یادآور شد: دو همکاری که در دو سال اخیر انجام شده یکی از آنها پیمان شانگهای است و ایران پیشنهاداتی به پیمان شانگهای ارائه داده و دیگری پیمان بریکس است که کشور‌های آفریقا، روسیه، هند و چین و برزیل عضو آن به شمار می‌روند و ایران پیشنهادات خود را جهت توسعه همکاری با این کشور‌ها ارائه کرده است.

جدیدی با اشاره به جزئیات عملکرد سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی ایران در تولید اطلاعات پایه ادامه داد: در این سازمان مقیاس‌های نقشه‌های تولید‌شده در مقیاس‌های ملی و کوچک مقیاس مطابق با وظیفه سازمان‌های زمین‌شناسی در دنیا انجام می‌شود و که شامل مقیاس‌های یک میلیونیوم، یک دویست و پنجاه هزارم، یکصدهزارم و اخیرا یک‌پنجاه‌هزارم است.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور یادآور شد: به طور کلی نقشه‌های زمین‌شناسی، نقشه‌های ماهواره‌ای، نقشه‌های ژئوشیمی و ژئوفیزیک هوایی و همچنین شناسایی و اکتشاف و پی‌جویی زون‌های بیست‌گانه را در کارنامه خود به ثبت رساندیم.

وی آزمایشگاه‌های آنالیز مواد معدنی را از دیگر قابلیت‌های این سازمان نام برد و گفت: ایجاد آزمایشگاه‌های مشترک زمین‌شناسی از مهم‌ترین آزمایشگاه‌های دولتی ما به شمار می‌رود که جزو بخش‌های همکاری بین‌المللی ایران است.

جدیدی به اشاره به وجود ۸۰ نوع مواد معدنی در ایران خاطر نشان کرد: برنامه‌ریزی ما برای شناسایی و اکتشاف این عناصر در سراسر کشور متمرکز شده و علاوه بر آن برنامه جدیدی را در یک سال و نیم اخیر به نام برنامه تحولی زمین‌شناسی و اکتشافات ذخایر معدنی شروع کردیم.

وی در این‌باره توضیح داد: سازمان‌های زمین‌شناسی دنیا طرحی به نام ابتکار اطلاعاتی را در دستور کار خود قرار داده‌اند که برگرفته از هوش مصنوعی برای تولید اطلاعات پایه و تلفیق اطلاعات است و ما در برنامه جدید تحول لایه‌های مختلف جدید را به مقیاس‌های جدید یک پنجاه هزارم شامل نقشه‌های ژئوشیمیایی، مطالعات ژئوفیزیک هوایی و نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی را تولید می‌کنیم.

تولید نقشه زمین‌شناسی اقتصادی برای اولین بار در تاریخ زمین‌شناسی ایران

به گفته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور، برای اولین بار در تاریخ زمین‌شناسی ایران نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی منتشر و مورد استفاده قرار گرفته که این نقشه‌ها مرحله آزمایشی خود را سپری کرده و به سمت تولید انبوه در حرکت است.

جدیدی این سازمان را یکی از پیشروترین سازمان‌های زمین‌شناسی منطقه خاورمیانه توصیف کرد که توانسته نقشه‌های زمین‌شناسی اقتصادی را در راستای کاهش ریسک ورود سرمایه‌گذاران در بخش صنعت و معدن به تولید رسانده است.

وی اضافه کرد: در حوزه زمین‌شناسی دریایی طرح تحول را اجرایی کردیم و لایه‌های رسوب‌شناسی و ژئومورفولوژی، آلاینده‌های ژئوشیمی و زیست‌محیطی را به تولید رساندیم.

جدیدی اضافه کرد: در بخش ژئوفیزیک هوایی با استفاده از ر‌وش‌هایی، چون مگنتومتری، رادیومتری و گراویمتری اقدام به برداشت اطلاعات شد و چرخه ژئوفیزیک هوایی از مرحله برداشت، پردازش و تفسیر کاملا ایرانی است و در بخش برداشت همکاری خوبی با کشور آفریقای جنوبی داشتیم.

وی با تاکید بر اینکه کلیه اطلاعات این سازمان در پایگاه داده‌های علوم زمین ذخیره می‌شود، گفت: در طرح تحول در فاز اول زون‌های فلززایی کشور شناسایی شده و در مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه نقشه‌های مربوط به آن تهیه می‌شوند.

آمادگی ایران برای شناسایی بیشتر ژئوپارک‌های آفریقا در مراکش و تانزانیا

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور با بیان اینکه در هر بلوکی که طرح تحول اجرایی شد، شناسایی عناصر جدید معدنی شناسایی انجام می‌شود، ادامه داد: در حوزه ژئوپارک‌ها اقداماتی صورت گرفته و ژئوپارک‌ها رویکرد‌های جدید و تخصصی مبتنی بر زمین‌شناسی تخصصی است و توسعه آن به توسعه جوامع محلی و شناسایی و حفاظت بهتر از پدیده‌های زمین‌شناسی و طبیعی، تاریخی و فرهنگی می‌شود.

جدیدی با بیان اینکه این سازمان یکی از سازمان‌های فعال در شناسایی ژئوپارک‌ها به شمار می‌رود، افزود: ایران دارای ۳ سایت ژئوپارک در طبس، ارس و قشم است و امیدواریم بتوانیم با همکاری بیشتر ژئوپارک‌های بیشتری را در آفریقا شناسایی کنیم و آفریقا دو ژئوپارک در مراکش و تانزانیا دارد.

وی از تهیه نقشه‌های ژئوتوریسم خبر داد و یادآور شد: این نقشه‌ها در مقیاس یک بیست و پنج هزارم تولید می‌شود و در صدد هستیم که در یک برنامه ۵ ساله پوشش کل کشور را در نقشه‌های ژئوتوریسم یک بیست و پنج هزارم تولید کنیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور اطلس میراث زمین‌شناختی ایران را از دیگر اقدامات این سازمان نام برد و اظهار کرد: در این اطلس پدیده‌های ژئوتوریستی و جاذبه‌های ژئو‌پارک‌ها آورده شده است. ایران تنها کشوری است که در مقیاس ملی چنین اطلسی را تهیه کرده و حدود ۵۰۰ جاذبه گردشگری و زمین‌شناسی را تهیه کرده است.

جدیدی برگزاری آموزش و برگزاری کنفرانس‌های مشترک و آموزش‌های بین‌المللی و کوتاه مدت در حوزه زمین‌شناسی را پیشنهاد کرد و گفت: تاکنون دوره‌های آموزشی را با همکاری سازمان‌های زمین‌شناسی کشور‌های آلمان و انگلستان و فنلاند و ترکیه تا سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ برگزار کردیم.

وی اجرای برنامه تحول در حوزه زمین‌شناسی، ژئوشیمی، اقتصادی، دریایی و شناسایی و اکتشاف معادن را از دیگر پیشنهادات همکاری نام برد و گفت؛ شناسایی و ظرفیت ژئو پارک‌ها و ایجاد و توسعه آزمایشگاه‌های زمین‌شناسی و دوره‌های زمین‌شناسی در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافات از دیگر زمینه‌های همکاری می‌تواند باشد.


شایان ذکر است؛ دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا جمعه (۰۷ اردیبهشت‌ماه) با حضور مقامات عالی اقتصادی بیش از ۳۰ کشور آفریقایی برگزار شد. در این اجلاس انتظار می‌رود که ایران بتواند با قاره آفریقا و در بخش‌های مختلف همکاری‌های متعددی داشته باشد.

منبع: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور