رکود ساخت و ساز در ایران ۹ ساله شد!

به گزارش می‌متالز، انبوه‌سازان می‌گویند سال‌هاست ساخت و ساز در کشور با تاثیر از تورم و وضعیت نابسامان بازار مسکن در رکود به‌سر می‌برد. این وضعیت باعث شده است تعداد زیادی از فعالان این حوزه، عطای بازار مسکن را به لقایش ببخشند و ترجیح دهند سرمایه خود را در زمینه‌ای درگیر کنند که سودآوری بیشتری داشته و احتمال نقدشوندگی آن نیز بالاتر باشد.

بر اساس گزارشی که مرکز آمار ایران به‌ تازگی از شاخص‌های عدالت اجتماعی منتشر کرده، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در نقاط شهری کشور از سال ۱۳۹۴ تا سال پاییز سال ۱۴۰۲، نوسان زیادی را پشت سر گذاشته است. این شاخص می‌تواند ویترین مناسبی برای دریافت وضعیت ساخت و ساز در کشور باشد.

صدور پروانه ساخت در سال ۱۳۹۹ رکورد زد

گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در نقاط شهری کشور طی سال ۱۳۹۴، برابر با ۱۳۱ هزار و ۶۵۱ عدد بوده که در مقایسه با سال قبل از خود کاهشی ۲.۵ درصد داشته است. در سال ۱۳۹۵ هم تعداد پروانه‌های صادرشده، ۱.۹ درصد افت داشته، اما در سال بعد، یعنی سال ۱۳۹۶ رشدی نسبی، برابر ۲.۲ درصد را تجربه کرده است.

تعداد صدور پروانه‌های ساخت در سال ۱۳۹۷ همگام با کاهش نرخ تورم در کشور فزونی گرفته و با رسیدن به ۱۵۲ هزار و ۶۵۴ عدد، رشدی معادل ۱۵.۷ درصد را تجربه کرده است.

طی دو سال بعد از این تاریخ، یعنی در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نیز روند صعودی صدور پروانه‌های ساخت ادامه داشته، تا اینکه در سال ۱۴۰۰ کاهش چشمگیری را تجربه کرده و با افتی ۳۱.۹ درصدی به ۱۲۷ هزار و ۷۹۱ فقره رسیده است.

با وجود کاهش بی‌سابقه صدور پروانه در سال ۱۴۰۰، در سال بعد یعنی سال ۱۴۰۱ تعداد صدور پروانه‌های ساخت تنها ۲.۶ درصد افزایش را پشت سر گذاشته است. در این بین، در مجموع سال ۱۳۹۹ با صدور ۱۸۷ هزار و ۶۶۶ فقره پروانه ساخت طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۱ بیشترین آمار را داشته است.

رکود ساخت و ساز در سال ۱۴۰۲ ادامه یافت

سال ۱۴۰۲ هم با اینکه هنوز به پایان نرسیده و آمار دقیقی پس از فصل پاییز از آن وجود ندارد، اما روند مثبتی را در این حیطه سپری نکرده است. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، تعداد صدور پروانه‌های ساخت، بهار ۱۴۰۲ را با کاهشی ۲.۷ درصدی نسبت به فصل گذشته، پشت سر گذاشته است.

در فصل بعد، یعنی تابستان ۱۴۰۲ این وضعیت حادتر شده و تعداد پروانه‌ها تا ۲۴.۱ درصد کاهش داشته است. البته در این بین با وجود اینکه پیش‌بینی می‌شد با آغاز فصل سرما باز هم صدور پروانه‌های کاهش داشته باشد، اما این شاخص، با افزایشی ۲۷ درصدی همراه بوده است. بهار ۱۴۰۲ تعداد صدور پروانه‌ها ۳۰ هزار و ۶۳۳ فقره بوده و تا پاییز سال جاری به ۴۱ هزار و ۵۷۰ فقره رسیده است.

باید تاکید داشت که صدور پروانه ساخت به معنای ساخت واحد نیست و ممکن است تعداد زیادی از این پروانه‌ها به ساخت ملک ختم نشده باشد.

تولید و عرضه مسکن شرایط خوبی ندارد

همان‌طور که اشاره شد، وضعیت نابسامان بازار ساخت و ساز، انبوه‌سازان و کسب و کار آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده است. فرشید پورحاجت، عضو کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن پیشتر در این باره به تجارت‌نیوز گفته است: «در حال حاضر شرایط تولید و عرضه مسکن وضعیت خوبی ندارد و این موضوع در سال آینده هم ممکن است تداوم داشته باشد؛ زیرا در سال ۱۴۰۲ حرکت مثبتی از جانب دولت و مجلس هم صورت نگرفته است.»

پورحاجت اظهار کرده است: «توضیحاتی که داده شد فضای کسب و کار ما را تشریح می‌کند و همان‌طور که مشخص است شرایط مطلوبی وجود ندارد، هیچ تسهیل‌گری در آن صورت نگرفته و سیستم ناکارآمد بانکی بر همان مدار گذشته است.»

بر اساس آنچه آمار‌ها نشان می‌دهند، ساخت و ساز در کشور سال‌هاست رشد قابل توجهی را پشت سر نگذاشته و در رکود به‌سر می‌برد. این در حالی‌ست که بازار از سمت تقاضا نیز به‌دلیل تورم با مشکل مواجه است و زمان بازشدن گره آن نیز مشخص نیست.

این در حالی‌ست که پیامد‌های رکود در ساخت مسکن تنها گریبان‌گیر خود این صنعت نیست و ابعاد وسیعی از اقتصاد و تولید را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

منبع: تجارت نیوز